Фанатичка држава

„Многу пениси никнаа, вагиналната манипулација не игра во Македонија. Штета.“
- @VidanaDeSign

.

И Фашизамот во суштина ја зацврснувал својата моќ со помош на фанатизмот, тоа во минатото најдобро го знаел Берне, човекот кој се фасцинирал од моќта на фашистичката демократија во Германија и решил истата да ја инсталира во Америка, сo таа разлика што бидејќи знаел дека насилното манипулирање со луѓе во иднина не би успеало, се решил да ги натера самите да се изманипулираат себе си, со тоа ќе им го инсталира фанатизмот. Еднаш предходно објаснував како го направил тоа.

.

Денес ја прочитав вчерашната колумна на Венко „Реклами за кои нема стварност“, и се фасцинирав од неговата аналитичко-психолошка моќ премногу слична како онаа на Берне, внукот на Фројд. Таму како и во сите негови колумни (освен онаа против атеистите), толку професионално ја објаснува заблудата која не му се допаѓа, а ја шири онаа од која има корист. Тоа нешто всушност има име и се нарекува лицемерие. Сепак тоа денес е практично неопходно за успехот оти е всушност самата негова основа.

.

Патем, пред да продолжам, сакам да потенцирам дека ја признавам и почитувам таа огромна и професионалната психоаналитичка моќ на Венко и Берне, и веројатно оваа аналогија меѓу нив двајца е еден огромен коплимент за Венко.

Во вчерашната колумна тој вели:

Кажано со речникот на постмодерната семиотика – тоа се мета-реклами, чија цел не е да се рекламира производот (тој и не постои), туку да се рекламира самото рекламирање, а преку него и оној што го финансира и организира. Станува збор за таканаречените кампањи, од кои никој нема корист освен оние што ги дизајнираат и ги наплаќаат кај нарачателот, а Владата на РМ е еден од најредовните нарачатели и зависници од ваквиот тип реклами. [...]

Овој цитат можам слободно да го наречам аксиома на денешницата во Македонија. Целосно се сложувам со искажаното, но бидејќи (дал господ што би рекле верниците) имам прилично јака меморија која понекогаш знае и Хипермнезиски да изгледа, забележав дека ако овој цитат се спореди со неговата колумна од пред неколку дена која се викаше „Заем на книгата“, ќе може прилично јасно  да се види таа огромна лицемерност на нашиот најуспешен писател во Македонија – Венко Андоновски.

.

Имено (или безимено, сеедно), во колумната „Заем на книгата“ тој гордо ја искажува својата рекламна визија која и те како би им помогнала на нашите конзервативни издавачи. Тој всушност нуди идеја за истата таа метареклама која ја објаснува во цитатот погоре велејќи дека за да некој ја купи книгата, всушност треба да дојде по писателот, тука ја објаснува потребата на тоа воздигнување на еден писател до небеси, знаејќи дека нашиот народ многу полесно се фанатизира или електризира на луѓе од кои зрачат со параметри како: успешен, убав, елегантен, фален и високо рангиран од видни општествени структури, извор на позитивна енергија, харизматичен и тн; отколку да се привлече поради самиот квалитет на производот т.е. нивното дело. Ова Берне го инсталираше во Америка уште во шеесетите, трикот беше во тоа што ќе се направи бренд кој и да продава само воздух внатре во опаковката, тој пак ќе се купува. Народот е овца.

.

Венко во „Заем на книгата“ ја предложи оваа идеја на метареклама (прилогот „мета“ во семантиката всушност означува дуплирање и се користи обично за критички осврт врз нечија критика, па тој осврт се нарекува метакритика) поради тоа што реално ќе успее и на тој начин ќе се спаси таа криза во издаваштвото која владее во моментот. Иако јас и сите футуристи и љубители на e-ink технологијата, имав друга теорија, сепак е тоа еволуциона и без сомнение ќе се случи, додека оваа со предлогот на метареклама т.е.  да се направи бренд од авторот и луѓето да му ја купуваат  книгата само поради тоа, е всушност револуциона и анализирајќи го примерот на Берне, несомнено е дека ќе успее.

.

Разликата во овие две колумни на Венко, освен лицемерието околу метарекламите, постои и нешто многу поинтересно, тоа е онаа нешто со кое кога јас се сертнав во средно кога го обработувавме романот „Разбој“ од Владо Малески, и го нарекуваме „добрата лага“, а Американците – white lie. Ова во споредбата на двете колумни се гледа во нивните поенти, во „заемот на книгата“ поентата е да се помогне да издаваштвото користејќи ја таа метареклама чиј успех е на погон на фанатизмот; додека во вчерашната колумна „Реклами за кои нема стварност“ поентата е да го посочи недостигот на здрав разум во билдањето бренд на оваа влада, бидејќи за таа цел владата троши пари на народот, а за тоа  добива доверба од народот, што во суштина е исто како она народната „со свој камен по глава“.

.

Единствениот спас од оваа иронична трагедија заснована на фанатизмот, е меѓу народот да се зајакне токму она што го посочи Венко во својата својата колумна „Реклами за кои нема стварност“, а тоа здравиот разум и свесноста како превентива од заблуди и фанатизмот кој може да ни наштети. Единствено не знам дали и тој е свесен дека со тоа всушност ги убива неговите идеи за брендирање на авторот, но мислам дека треба да биде, затоа што свесноста има единствено еволутивен карактер (во нивоа, или вертикално), додека фанатизмот, идеалите и заблудите се од револутивен карактер (земски, хоризонтално). Понатаму е сепак индивидуалено правото дали ќе избереш револутивно дејствување користејќи го таквиот фанатизам кој очигледно го имаме во доста големи количини во овие краишта и ќе уживаш во кратката слава; или ќе го избереш ширењето на свесноста и здраворазумното размислување со што ќе се подигне општата свесност, а со тоа и еволутивниот раст на овој чуден и засега универзумски осамен вид  – човекот.

Read More

Изместување на реалноста

Универзумот е само енергија, кондензирана во бавна вибрација, сите ние сме една свест која субјективно ја доживуваме. Не постои такво нешто како смрт, животот е само сон, а ние сме имагинација на самите себе.
~ Бил Хикс

.

После една случајна размисла за филосовска дилема околу тоа дали предрасудата е само вкус, и дали вкусот, принципот, догмата, верувањето е само предрасуда (во некој случај и потребна); сосема неочекувано дојдов до размисла околу теоријата за глобален пласибо ефект која бездруго пред некоја година во една викендица на селото Војник (Кумановско) за прв пат ја раскажав на неколку филосовски расположени другари.

.

Атеист, агностик, хуманист, верник - дали е сето тоа е само еден огромен пласибо ефект (дури и самата реалност), кој го делат големи групи (или сите) луѓе поради сличната хемиска содржина на нивното тело?

Ова впрочем е лесно да се докаже со консумирање на психоделици (верувам и на други начини, но како пример). Тогаш човекот живее во сосема поинаква реалност, чувствата за допир, вид, слух и вкус, функционираат во една поинаква матрица од предходната, а тоа ја менува и реалноста нели, во суштина како менување на димензија. Поради тоа сосема е небитно дали реалноста има своја предходно обликувана форма, бидејќи формата која ја гледа набљудувачот зависи само од составот на неговите перцептори.

.

Еднаш одамна пишував за моќта на палсибо ефектот и токму таа моќ мислам дека може уште еднаш да ја потврди тезата дека сето она што го гледаме, чувствуваме, слушаме и тн; е само еден глобален пласибо ефект. Таму доктор Липтон докажа дека ако човек силно верува дека е опериран (без ни малку сомнеж), тогаш неговата потсвест може самата да го оперира без знаење на свеста. Чудно е, магично и мистично, но и возможно, барем според докторот кој го извршил експериментот за кој раскажува Липтон. Во основа и самото постоење на субјективен пласибо ефект е доказ за постоење на општиот т.е. глобалниот.

.

Со ваквата опсервација на оваа тематика, многу брзо се осознава една прилично разочарувачка вистина дека сè околу нас е само една бела лага, фејк реалност, заблуда креирана од нашиот перцептивен систем во заемна соработка со перцептивните системи на други луѓе. Не знам дали ова опсервација ќе иницира некакво изместување на границата меѓу свеста и потсвеста, но психоделикот секако дека може да го направи тоа. Од тука се раѓа неговиот параноичен ефект кој е всушност испраќање флеш бекови од потсвеста кон свеста. Тие флеш мемории (непознати на свесноста) предизвикани од изместување на перцептивниот систем со што се истенчува границата помеѓу потсвеста и свеста, се токму оние кои ја создаваат параноичната претстава односно паранојата, од причината што се сомневаат во вистинитоста на предходно живеаната реалност. Сепак, како и се друго и паранојата може да се подели на позитивна и негативна, затоа е битно да се направи разлика. А суштествената разлика на сè околу нас се наоѓа во неговото потекло - сè има различно потекло т.е. начин на настанување.

.

 .

Ако оваа опсервација ти се има случено во моментот кога твојот перцептивен систем бил изместен со помош на некој психоделик или психотропик, или само обична случајност; тогаш биди сигурен дека ти никогаш повеќе во животот нема да бидеш способен за давање енормна почит кон авторитетите. Твојата убеденост дека сите суштества или ахимси* се едно нешто, ќе биде поголема од било која постоечка или фиктивна величина.

.

Веројатно токму од таа причина во мене постои огромна одбивност кон суетноста појавена како резултат на слава. Истото го чувствувам и кон рецензиите за кои тврдам дека во суштина се само билборди врз кои онаа расфрланост со стручни поими претставува само обид за една позитивна заблуда која ја викаме импресија и која служи како машина за произведување авторитети. Во основа сето тоа е лажно и незаслужно за поголема почит од основната која треба да (и веројатно) ја имаме кон сите луѓе. Но потребно е за иницирање на филосовски опсервации и како резултат на тоа - проширување на општата свесност.

Дека отсекогаш сум ја имал оваа одбивност од почитување авторитети ми покажува и еден мој саркастичен расказ базиран на една метакритика кон трудот на ценетиот критичар во Македонската литература - Раде Силјан, која полани ја пишував за туѓа факултетска потреба, а мое задоволство и за која жалам што е сега засекогаш изгубена за да ја аплаудирам онлајн. Патем расказот се викаше: Најдобриот поет на светот.

.

Оваа теорија за изместување на општата реалност дава освестувачкото сознание дека сè околу нас е само еден глобален пласибо ефект поради што никое од живите суштества или алхимси не заслужуваат ниту потценување ниту преголема почит. А сепак секое индивидуализирање на реалноста (треба да) е основно право на секој сè додека тоа не претставува наштетување на други. Поради тоа, верувањето, предрасудите, вкусот, атеизмот, догмите и сè друго што го претставува тоа индивидуализирања на реалноста, е сечие право на уживање исто толку колку што и моето пишување раскази и поезија кои се обид за изменување на општата реалност во една поубава, прелиена со емоции, рекреативна, љубовна, истражувачка и тн.

.

Како и да е, па дури и сето ова сфаќање произведено од погоре опишаната опсервација, да не е точно, сепак го наоѓам потребен фактот што сум свесен дека постои во вид на една можна теорија.

.

__________________

Ахимси* потекнува од индискиот збор Ahiṃsa кој во суштина значи нешто безпомошно, нешто кое избегнува насилство и главно се употребува во Џаинизмот како основен темел на оваа религија. Ахимси може да се однесува на сите живи нешта кои избегнуваат насилство, без разлика дали се од оваа или друга реалност, планета, димензија и тн.

Read More

Електронски или хартиени книги?

Футуризмот во последно време нè зафаќа како ураган, нашите плати ги имаме на електронски картички, нашите комуникативни потреби повеќе ги задоволуваме со луѓето преку интернет, па дури и повеќе читаме преку монитор или дисплеј отколку од класични хартиени книги, секако ако анализираме општо читање на сè, не само на литература. Тогаш, дали ова сознание не ни пресликува некоја визија за тоа што нè очекува во иднината на ова поле? Или можеби е само фатаморгана ефект?

Секако, хартиената книга има чувства во себе, има специфичен мирис, ја поседува нашата навика за блискост и омиленост, со еден збор - има душа. Но прашњето е дали ние свесно сме подготвени да ја жртвуваме практичноста рационалноста, духовниот утилитаризам и меѓусебната синергија од поврзаност; во замена за едно наше носталгично чувство кое го оправдуваме само затоа што ни е омилено, не барајќи никаква практична причина за тоа?

Можеби доволно не ги знаеме главните предности и маани на една книжевна форма наспроти друга? Let's face it:

• Електорнските лесно се копираат и се споделуваат на интернет, па од нив не може да заработи ни писателот.
• Хартиените се скапи за печатење, поради што позади нив треба да стои колона од корпорации и бирократи кои ќе заработуваат од трудот на писателот.
• Електронските бараат Амазон Киндл кој вреди минимум 5 илјади денари (ако имаш среќа некој да ти го донесе, оти поштарината е изгор, иако во еден форум не велат така).
• Хартиените зафаќаат голем простор и не можеме во секое време да ја најдеме онаа книга што ќе ни притреба.

Подетално, едно по едно:

1. Електронско издаваштво не може да заработува поради постоење на пиратеријата. Овде доаѓаме и до тоа дилемата дали писателот треба или не треба да заработува од својата книга, односно дали уметноста е производ за на пазар? Многумина ќе одговорат „Да“, посебно бирократите кои се нели чиновници на некој систем т.е. строги формални луѓе, ајкули, луѓе без тронка индивидуалност. Зошто? - Затоа што не сакаат да им се сруши системот кој ги рани, оти без него тие се ништо. Но од друга страна поборниците на пиратеријата, споделувањата, третирањето на уметноста како општо добро наспроти селективно; ќе речат дека на светот му е доста од материјализам! Интернетот е најновата алатка за една хипи еволуција која почна со првите сајберпанкери за да еден ден конено го „асимилира“ целиот свет. Останува уште едно прашње: кој е мотивот на писателите да пишуваат, ако не парите? Ова би го одговорил со контра прашање: а кој а уметност заслужува да се нарече уметност ако се продава? Еве ја дефиницијата од википедија: „Можеби најконцизна дефиниција е најопштата - дека поимот уметност се однесува на сите креативни и творечки дејствија на човекот, со исклучок на дејствата директно поврзани за опстанокот и репродукцијата.“

Еден цитат на комедичарот од минатиот век, Бил Хикс:

"I do not believe making money in order to consume goods is mankind’s sole purpose on this planet. If you’re wondering what I believe our purpose on this planet is, I’ll give you a hint…it has to do with creating and sharing."

Згора на сè, и околината ни е почиста =))

 

2. Хартиените се скапи. За да се испечати тираж од 400 примероци писателот треба да даде нешто повеќе од 30 илјади денари, што значи еден ганц нов лап топ. Но порано не било така, јас имам огромна колекција на југословенски и македонски книги, никоја од нив не е печатена со пари од писателот. Денес демократијата дозволува секој да испечати книга, со што се губи и квалитетот т.е. не игра никаква улога оти се битни само пари и маркетинг. Од друга страна корпорациите како издавачките куќи и книжарите заработуваат од трудот на писателот само затоа што му прават маркетинг. Без нивниот маркетинг, јавноста не ја цени испечатената книга и поради тоа никаде не се продава, така да би било лудо да платиш за печатење а да не платиш за маркетингот, иако всушност за маркетинг не се плаќа директно туку со тоа што нема да земеш пари книгите кои ќе ти ги продаде издавачката куќа или ќе земеш некој мал процент, зависно од договорот кој се заснова на твојата славност т.е. потенцијалниот капацитет за продажба.

Која е стратегијата на корпорациите што се занимаваат со овој бизнис? Еве еден цитат:

Anyone who studies economics is introduced to the Book Strategy. There are 3 stages to it: Hardback, Airport and Paperback. To briefly explain it, big publishing companies release the book in a Hardback for €30*. They keep them as solely hardback books until they feel they have exhausted the amount of people who will spend that much for it. Then, they re-release it as the Airport version and charge €20* for it. Once again, they keep this version of it out for this price and exhaust the market on people who will purchase it for this price. Finally, once that market has dried up, they release it one last time as a paperback and charge €10* for it. They then leave this book on the market indefinitely.

* Note: These prices are just examples. [...]

3. За да се чита електронска книга потребен е ридер нели. Еден од најпознатите и последно произведени ридери е Амазон Киндл од кој најефтината верзија е 79 долари но поштарината е многу скапа ако наручуваш сам. Сепак постои огромна причина зошто оваа инвестиција се исплати:

Ако сакаме да читаме нешто пообемно од магазини и интернет статии, тогаш ридерите кои имаат е-ink технологија се десет пати подобри од оние што користат TFT (Thin Film Transistor-Liquid Crystal Display) или LCD (Liquid Crystal Display) технологија која ја имаме на компјутерите, таблетите и телефоните. Малку инфо: разликата TFT и LCD е во тоа што TFT е една подобрена варијната на LCD со додавање на TFT (Thin Film) квалитет на сликата. Читањето е подобро преку TFT но сепак ни приближно не е исто како e-ink технологијата која е целосно идентична како хартија од единствена причина што екранот не произведува светлина. Имав експериметирано со угасено светло во собата и ридерот е црн, не може да се чита, но со малку светлина (дури и од свеќа), тој е перфектно видлив за читање дури и појасен од хартија. Тоа е револуционерна технологија која може во целост да ја замени книгата освен нејзиниот мирис но тој е само навика која многу лесно ќе се искорени од идните генерации.

.

Патем, Амазон Киндл може да живее цел месец со едно полнење на батеријата, иако зависи колку често се користи, ако од него се слуша музика секој ден, тогаш ќе трае околу една недела.

Scheme of the E Ink technology. Legend: 1 upper layer. 2 transparent electrode layer. 3 transparent micro-capsules. 4 positively charged white pigments. 5 negatively charged black pigments. 6 transparent oil. 7 electrode pixel layer. 8 bottom supporting layer. 9 light. 10 white. 11 black.

4. Хартиите зафаќаат простор и непреносливи се. Во еден ридер можеш да сместиш цела библиотека, а и полесно се наоѓаат бараните наслови. Иако нашиов македонски менталитет не дава никаква мотивација за преведување и електронизирање на книги, сепак тоа е друга приказна..

Еден цитат од расказ на С.Ц.

Ми велеа - не може да биде исто пишувањето на хартија и она во компјутерот, во виртуелниот простор. Впрочем, таму и не постојат букви, само долги низи на единици и нули, маскирани во букви, зборови, приказни... Им велев - сосема е исто, впрочем, буквите на хартија не се букви, ами само разлеани молекули мастило врз целулозно соединение. Или пак распрскани микронски парчиња графит, по истата таа површина. И сета таа разлеаност или распрсканост се маскира во исти или слични приказни... Единствената ралика е што кога некој пишува на хартија, за објава на напишаното ќе треба да пружи по некоја сексуална услуга на дузина административки(бирократки со почесни титули). А не се сите способни до толку да се жртвуваат. Јас барем не сум. Ја немам таа способност. Ниту пак способноста за пишување на хартија... [...]

Факт е дека хартијата е убава, но и дека никогаш нема да ги победи предностите на електронската книга читана од e-ink технологија. На страната на хартиајта станува само нашата навика од минатото и еден куп бирократи и корпорации. Прашањето е дали ние свесно сме подготвени да ја жртвуваме практичноста рационалноста, духовниот утилитаризам и меѓусебната синергија од поврзаност; во замена за едно наше носталгично чувство кое го оправдуваме само затоа што ни е омилено, не барајќи никаква практична причина за тоа?

.

Иднината е пред нас!

.

Read More

Читање vs читање vs гледање (контекст)

.

Прв дел од темата: „гледање vs читање (seeing vs reading)

.
Секој човек на нештата околу себе им приоѓа на два начина: а) со гледање т.е. набљудување; и б) со читање. И на двата начина тој ја процесира надворешната содржина притоа  користејќи ги своите рецептори кои се полни со предрасуди, навики и омилености. Во текот на обработувањето на таа надворешна содржина, кај човекот се пробудуваат емоции, сеќавања, обработување на тие сеќавања од нов агол, нови сознанија, возбуда, зголемени зеници, зголемена вознемиреност и зголемен адреналин следствено на возбудата. Откако ќе ја обработи таа надворешна информација, тој внимателно ќе ја складира во својата меморија и ќе ја остави таму за да некогаш повторно ја пробуди под дејство на некое ново доживување, за да може да ги погледне нештата од нов агол. Тоа е прилично едноставен концепт, иако обично луѓето не се свесни за него токму затоа што не е воопшто битно, или барем така смета самиот мозок.

Овој  втор дел од темата би требало да се насочи кон поделба на читачи во сувопарни и поетичари; и како двете групи се однесуваат кон визуелно консумирање. Можеби баш ова требаше да биде одговорот за тоа зошто сите ние би избрале добра книга наспроти добар филм. Јас на пример би ја избрал книгата само ако се работи за добра драма со длабоки поетични елементи, алудирање на начинот на раскажување наспроти акцијата во приказната; и секако sci-fi елементите се добредојдени. Во сите можни други варијанти секогаш би избрал филм.

Во последно време некако се добива впечаток дека сувопарното читање кое по секоја цена сака да го замени визуелното доживување, денес секоја успешна книга (нели најпродаван роман), се базира на акција, трилер и авантура, се алудира на случките наспроти начинот на нивно раскажување; изостануваат и креативните елементи кои будат размислување кај читателот, онакво размислување кое иницира нови идеи, оригиналност на мислите, импресија од таа оригиналност и тн. Оваа карактеристика ја имаат психоделиците на пример, бидејќи нивната моќ е во илустрација на нешто кое никогаш не сме го виделе ниту замислиле, што само по себе ја буди креативноста и оригиналноста во една личност; нудат да погледнеш и почувствуваш нешто кое никогаш до сега не било смислено, ниту постоело идеја за тоа. Еве ги на пример Стар Трек приказните, еве зошто се тие афтентични:

 I visited the sci-fi museum in Seattle this weekend, and was reminded of how sci-fi is an especially fertile ground for examples of and analogies to what is explored in psychology and spirituality. There are probably books out there exploring that theme, and if there isn’t, it is waiting to happen. [...]

Би го додал и славниот цитат на Кен Робинсон:

I heard a great story recently — I love telling it — of a little girl who was in a drawing lesson. She was six and she was at the back, drawing, and the teacher said this little girl hardly ever paid attention, and in this drawing lesson she did. The teacher was fascinated and she went over to her and she said, “What are you drawing?” And the girl said, “I’m drawing a picture of God.” And the teacher said, “But nobody knows what God looks like.” And the girl said, “They will in a minute.”[...]

Она што денес се нуди на читателската публика е нешто кое поттикнува возбуда од акција и поради тоа те „влече“ да не престанеш со читањето, ја предизвикува љубопитноста без никаква сатисфакција на крајот, но згора на сè наместо љубопитноста да се чувствува изманипулирана поради времето кое го изгубила, таа е задоволна затоа што може да се пофали колку книги консумирала (фалењето пак е предизвикано од ефектот на мудрост и паметност кој го шири самиот поим „книга“) и денес акционите романи се продаваат народски речено „како алва“. Можеби таквата литература во која изостанува оној  утилитаристички карактер во смисла на некоја духовна и креативна надградба на личноста; е некој вид манипулација со читателите за постигнување слава и успех. А можеби е и само различен начин на делење љубов. Who knows..

Како и да е, од овој аспект многу лесно може да се подели наменската функционалност на читањето и гледањето. Овде се делат интересите на луѓето, оние заинтересирани за сувопарно доживување на случките обично сакаат движечка приказна во која дејството е поважно од начинот на неговото искажување и оваа публика би требало да припадне на визуелните доживувачи кои секако дека и читаат, па можеби и повеќе читаат во некои случаи, но факт е дека филмот или видеото е попрактична платформа за нивна консумација, отколку читањето каде што губат дополнително време, а ја добиваат истата сатисфакција. Можеби постои една мала разлика која се состои во подобрување на елоквентноста на читателот, иако и не е баш мала, но сепак и тоа зависи од способност на читателот да ја вгради во себе.

Од друга страна, оваа поделба ја отвара и дилемата: дали во животот е повеќе важно да се доживува или да се изразува? Дали да се консумира или да се перформира? Дали да се пишува или да се чита, дали да се гледа или да се илустрира...

Можеби тоа се моментални одлуки, но верувам дека тие сепак имаат некој синџир на поврзаност, така што ако еднаш го одлучиш едното, следиот пат истото те привлекува да го одлучиш пак. На тој начин се градат и принципите на една личност.

Read More

Гледање vs читање (seeing vs reading)

Потребно е само малку љубопитност околу некоја тема за да ја истражиш, а задоволството од исходот е непроценливо. Секако, треба предходно да знаеш точно што сакаш да истражиш. Tоа може и некој друг да ти го каже, но љубопитноста нема да е толку голема колку што би била во случај идејата да проникне од тебе.

Денес конечно пронајдов време да истражувам за темата дека визуелното апсорбирање информации е далеку поефективно отколку читање на истите информации. Пред нас имаме интернет конекција и безброј интересни теми за апсорбирање кои ни се пружаат секоја секунда на твитер, facebook, блог, Tumblrs, јутуб; но не можеме паралелно да ги прочитаме или визуелно проследиме сите тие информации. Најпрво ни треба време, а потоа ни треба и поголема брзина на апсорбирање. Како и сè што се случува денес, целта е да се заштеди време, а исходот е да се забрза процесот на нашето доживување на информациите. На тој начин се забрзува и нашиот духовен раст наспроти физичкиот. 

Поради оваа страна на реалноста која секојдневно ни се случува, ние барајќи начин за побрзо апсорбирање на информациите, се свртуваме кон нивна визуелизација наспроти нивното читање. Па токму поради зголемување на ваквата тенденција, си дадов задача да го истражам ефектот на читање и гледање и зошто читањето општо се зема како предност пред визуелното апсорбирање на инфомариицте. Бидејќи нели образовниот систем се заснова на читање нспроти визуелно апсорбирање на информациите.

Научните студии го кажуваат следново:

People tend to eye-minded, and the impacts visual aids bring to a
presentation are, indeed, significant. The studies, below, reveal
interesting statistics that support these findings:
- In many studies, experimental psychologists and educators have found
that retention of information three days after a meeting or other
event is six times greater when information is presented by visual and
oral means than when the information is presented by the spoken word
alone.
- Studies by educational researchers suggest that approximately 83% of
human learning occurs visually, and the remaining 17% through the
other senses - 11% through hearing, 3.5% through smell, 1% through
taste, and 1.5% through touch.
- The studies suggest that three days after an event, people retain
10% of what they heard from an oral presentation, 35% from a visual
presentation, and 65% from a visual and oral presentation.
"Presenting Effective Presentations with Visual Aids" May 1996
OSHA Occupational Safety & Health Administration U.S. Department of
Labor [...]

Од друга страна, па нели и читањето е визуелно апсорбирање? Мислам, ако не гледаме, нема ни да читаме? Од тука оваа студија е некако непрецизна бидејќи под визуелно учење го класифицира и визуелното и пишаното претставување на информациите. Но како и да е, понатамошниот текст на истиот линк ја разгледува попрецизно проблематиката и се покажува дека визуелноста е во предност наспроти читањето. Луѓето повеќе паметат визуелно доживеани моменти отколку кога истите ќе ги прочитаат, тоа може секој да го тестира врз себе. Јас на пример воопшто не ги паметам кратките раскази кои ги читавме во читанката за прво одделение, но многу убаво се сеќавам како изгледаше училницата во која учевме тогаш, како беа наредени клупите и столчињата, каде стоеше чешмата и како ми недостигаше Кристина кога цела недела ќе морав да истрпам да го гледам ѕидот зад мене, наместо неа, оти секоја недела ги менувавме клупите со една напред, а бидејќи таа седеше позади мене, па откако една недела ќе се преместев во првата клупа, следната морав да се преместам во задната, а Кристина и Кате кои седеа позади мене, ќе се преместеа во првата клупа. Тоа беше една цела тажна недела.

Еве што вели еден визуелен уметник (Marius Watz) околу оваа проблематика:

"When I first discovered that I could work visually I stopped reading overnight and spent the next few years taking in visual culture in as large doses as possible. What do you think all these damn “inspiration” Tumblrs are about? It’s pure junkie fix, bigger, better and improved. Too much of it and you’ll go on the nod, over-stimulated and de-motivated." [...] 

Ова ме поттикна на размислување околу дилемата „дали да читам или да гледам“ со која се соочува секој човек во секоја секунда од неговиот живот, а денес е сведена на тоа: дали да читам статии на некој сајт/блог или да гледам видео на јутуб? Јас секогаш во дилеми на избор, некако по дефолт умеам да заклучувам дека балансот е најдобар, верувам дека сите го знаат тоа, но сепак, во претпоставка дека можеш да избереш само едно од двете, тогаш мислам дека ќе застанам на страна на визуелноста. Но тоа воопшто не значи дека читањето е целосно залудна работа, бидејќи и тоа си има своја уникатност т..е. незаменливост бидејќи поезијата и расказите на пример воопшто не можат да го доловат истото чувство кога се визуелизитрани, од онаа кога се читаат. Можеби затоа тоа е единственото нешто што секогаш го читам повеќе отколку статии со вести без разлика дали се забавни, научни или политички вести. Патем, читањето предизвикува некакво чувство на паметност, го зглемува егото и левелот на себевреднување. Пак да го цитирам Marius Watz:

"However, I do wish I could take just one hour a day to read long-form texts or books. It would undoubtedly make me feel so smart, reading usually does - more so than any other activity I know of." [...]

Но Теренс Мекена вели дека „оние кои читаат, не гледаат“, дека тоа се два различни светови. Исто така читањето дава помалку вистинити информации отколку визуелното прикажување на нештата, што е всушност доста јак аргумент. Тука ја вклучува и тезата дека телевизијата дава сличен ефект на дрогата, но од друга страна дрогата е огледало на нас, додека телевизијата е само билборд.

Можеби читањето значи паметност и мудрост па и елоквентност, но сепак визуелното доживување на информациите е она кое останува подолго во нас од едноставна причина што вклучува поголема активност на емоциите, а меморијата несоменно зависи токму од нив.

Read More

Избрзан активизам

Неопопуларност е интересна појава, се однесува на популарноста на виртуелни никови или имиња од социјалните мрежи како фејсбук и твитер, а оваа популарност со себе носи и огромно влијание врз голема група корисници на социјалната мрежа. Тоа има огромен удел во активизмот организиран онлајн, бидејќи првите иницијатори се токму популарните корисници на твитер, оние со над 2000 следбеници да речеме. Но во последново време (поточно денес) забележувам дека онлајн активизмот не само што беспотребно се појавува туку и е доста непромислен и избрзан, што донесува несакани ефекти кои на пример во случајот со протестите за Мартин Нешковски се одразија со само грешка во името, додека конкретно за утрешниов најавен #собир не сакам ни да помислам дека не саканиот ефект ќе биде токму контра-ефект т.е. дополнително нарушување на јавнит мир, бидејќи е многу веројатно дека во ваквата вжештена ситуација која владее во моментов, лесно може поентата на собирот да биде (намерно) превртена наопаку.

.

Да појаснам, на твитер во моментов со хаштаг #собир, се организира собирање на поголема маса луѓе од различна националност кои треба да демонстрираат соживот. Идејата искрено звучи супер, но проблемот лично го наоѓам како прво во неефективноста на самиот собир и мислам дека таа енергија која ќе се потроши за такво нешто би можело да се искористи за поефективен настан како на пример организирање музичка манифестација, или монтирање бесплатно мини кино на плоштадот каде ќе се прикажат документарци засновани на непотребноста и штетноста од националната омраза. Има толку многу убави идеи каде може да се потроши енергијата од младиот активистички ентузијазам, а наместо тоа се организираат собири и протести кои понатаму знаеме како се префарбуваат во политички цели, башка таквиот активизам по дефиниција и самиот е всушност дестабилизирање на редот (не мирот, туку само редот) на државата.

.

Патем ова мое мислење пред малку го искажав на твитер со таквиот автентичен твитерски пристап, преку сатирична аналогија:

Поради што добив ваков одговор:

Но има и луѓе кои се сложуваат за неефективноста на собирот:

Таквиот инстантен напад кој го добив од John Hawkins со обвинување дека сум заслепен со национализам и омраза, очигледно јасно кажува колку твитер активизмот е заснован на избрзани и непромислени реакции кои поточно за овој случај се базираат на измислени предрасуди. Можеби од една страна тоа е ефекот на ограниченоста на буквите на 140 поради што нештата не можат баш најјасно да се искажат, и тоа е потребно да се земе во предвид пред да се почнат обвинувања. Додека од друга страна е можеби резултат на популизмот кој го шират популарните меѓу тривер заедницата т.е. оние со најмногу фолери кои меѓудругото се сметаат и за најголеми „фраеришта“.

.

Само колку да споменам, јас сум секогаш ЗА активизам и организирање манифестации за подигање на јавната свест, еднаш и сам организирав такво нешто: Lets Grow Awareness, но, забележувам дека на интернетот (посебно твитер) зачестуваат организирања на протести и мирни собири кои немаат баш никаква ефективност за подигање на свеста и дека таа енергија може да се насочи кон нешто многу попрактично, поубаво и поефективно, погоре наведов неколку примери. Со оваа теорија посебно се послужи движењето слободен интекс кое после увидување на залудноста од протестите се свртеа кон организирање културни манифестации.

.

Навистина изгледа чудно што нашата активна младина активизмот денес го сфаќа единствено како протест, занемарувајќи ги новите и попрактични идеи за поттикнување на свеста кај луѓето. Лесно е нели да се твита дека #бродот и спомениците се залудно потрошени државни пари, а малку потешко ни е да погледнеме на проблемот во нас активистите, да ја согледаме нашата залудно потрошена енергија и ентузијазам.

Read More

15 Million Merits (од Black Mirror)

За привлечноста кон вакви филмови, неминовно е да сте израснати со стар трек, the outer limits, twilight zone и слични филмски серијали кои ги поврзува футуризмот, паранормалното, парадоксот во нашиот ум и сето тоа вклопено во еден драмски концепт составен од начинот на кој сите живееме и пречките на кои сите наидуваме за да ги победиме и со тоа да станеме посилни за следните. Научната фантастика која има толку суптилна имагинација пред која можеш да останеш рамнодушен само ако твојот ум нема сè уште идеја како да развие перцепција за толку моќна имагинација.

Black Mirror е една таква серија од поновите во стилот на Fringe, со таа разлика што е антологиска т.е. секоја епизода си има различни глумци и различна приказна, всушност претставува краток игран филм. Black Mirror има само три епизоди и е пуштена во продажба пред два дена т.е. на 27 февруари, 2012-та. Креаторот е Чарли Букер.

Вчера по некоја случајност чепкајќи по сериите поврзани со the outer limits налетав на овој серијал од три кратки филмови од кои „15 Million Merits“ ми остави посебно чувство. Иако на моменти досаден, посебно во почетокот, сепак понатаму се развива во една многу позната драма на човештвото и остава една слика на позитивност од разочарувањата. Но оваа приказна е сместена во далечна иднина каде што технологијата и виртуелноста духодно го уништуваат човекот и тоа Букер го става како основа на овој филм. Еве како Букер ја опишува серијата:

Charlie Brooker explained the series' title to The Guardian, noting: "If technology is a drug – and it does feel like a drug – then what, precisely, are the side-effects? This area – between delight and discomfort – is where Black Mirror, my new drama series, is set. The "black mirror" of the title is the one you'll find on every wall, on every desk, in the palm of every hand: the cold, shiny screen of a TV, a monitor, a smartphone."

Неговата силна одбивност кон технологијата која јасно ја потцртува, во суштина ја делат многу научно фантастични писатели и режисери од минатото, но таквите „црни“ предвидувања никогаш не се исполнија и затоа воопшто не ми се допаѓа било каков скептицизам кон технологијата оти таа е основа на футуризмот. Но од друга страна не може да се занемари фактот дека технологијата нè прави поиндивидуални а со тоа и поотуѓени еден од друг. Можеби затоа што научивме (посебно од интернетот) дека постојат милиони различни одговори и дека сите тие се точни но само ако поединечно ги погледнеш од нивниот агол. Не постои само едно вистинско нешто, постои само различен агол на гледишта. На времето пред некоја година слично зацрнет поглед кон иднината имаше филмот Идиократија, кој и те како имаше добра и реална поента ако се пресмета дефицитот во духовниот напредок низ годините кај американците. Можеби Чарли Букер е во право дека технологијата има одредени негативни ефекти (side-effects) но јас верувам дека има е многу повеќе корисна за нашиот развој и дека кога се работи за еволуцијата, се исплати цената на ваквите сајд ефекти.

15 Million Merits е филм од еден час, една минута и 53 секунди. Главните глумци во приказната се Даниел Калаја и Џесика Браун (на сликата погоре), заглавени се во идната во која плаќањето се врши во мерни единици за должина бидејќи за техничкото оддржување на истемот во кој живеат се спроведува со човечка сила во вртење на педали наелектронски велосипеди. Секојдневната заработка на луѓето е само цифра на извозени километри со која купуваат храна и друго што им треба. Интересна замисла, слична на In Time филмот каде што времето беше платежна фредност. Драмскиот аспект е морничав како и во сите три епизоди од Black Mirror, но се сведува на една импресивна страст за гледачот, можеби на сличен начин како што ги доживуваме филмовите на Милчо Манчески. Драмата во 15 Million Merits е е љубовна повреда од неизбежен карактер, но токму тоа ќе го мотивира Даниел Калаја на животен ризик од кој ќе добие успех, неговото самоубиствено оружје ќе биде скапоцена алатка која ќе му го донесе животниот успех.

Целата епизода пред некој час ја аплаудирав на vimeo, па кој сака може да ја погледне директно од видеово подолу:

Read More

Сè е ремикс / everything is a remix

Постои еден термин кој се вика Remix culture и опишува едно општество кое дозволува и поттикнува derivative works односно слободна надградба на туѓи идеи. Derivative works е всушност креација која е базирана на нечија друга креација или во суштина тоа е ремикс на некоја друга креација, која може да биде било чија.

Дали е ова позитивна или негативна појава, дали ова влијае директно врз нашата еволуција и на кој начин - се објаснува во еден серијален документарец наречен Everything is a remix или Сè е ремикс. Авторот на овој проект се вика Kirby Ferguson кој е писател, режисер и едитор, а во моментов работи на нов проект наречен This is Not a Conspiracy Theory.

Во една статија наменета за последната епизода од серијалот, проектот е опишан вака:

"Everything is a Remix" explores the idea that no idea is original. Ferguson argues that essentially all forms of creativity are just a remix of the last, giving the sweeping example of Led Zeppelin who notoriously borrowed from blues greats like Howlin' Wolf. The fourth installment in the series, "System Failure," explores what Ferguson calls "Social Evolution" through a menagerie of borrowed footage, animations, text and a voiceover. [....]

Овој документарен проект преку презентирање на големата слика изнесувајќи реални фрагменти од историјата на човештвото, всушност докажува дека основата на нашата креативна, инвентивна и еволуцијата на создавање, е токму ремиксот на идеи т.е. надоградување на идеите. Ја докажува и апсурдноста на интелектуалната сопственост докажувајќи дека за развојот на општеството воопшто не се заслужни само неколку луѓе, туку сите ние, заедно. Тоа го докажува со одговор на љубопитното прашање кое сите понекогаш си го поставуваме: „дали ако никогаш не се родеа луѓето кои ги измислија интернетот, струјата, филмот, музиката, книгите, автомобилите; денешницата ќе беше многу поинаква?“ Одговорот што го дава Фергусон е дека е сосема логично денешницата да е премногу слична со оваа, давајќи неколку примери на дуплирани иновации кои низ историјата се случувале во исто време од различни луѓе. Тоа докажува дека секој од нас има способност да го креира секоја досега постоечка иновација уште пред таа да биде создадена од некој друг. Битно е само да му се дозволи пристап до основата за да може да гради врз неа т.е. да се овозможи derivative work. Значи со ова паѓаат во вода сите претпоставки во стилот: ако не постоеше Тесла човекот никогаш немаше да има струја, или Џобс за компјутерите, Едисон за светилките и тн.

Поради ова сознание можеме кристално јасно да сфатиме дека секој од нас е потенцијална човечка инвидидуа со енергија и креативна моќ да го создаде сето она на кое се восхитува во моментов. Величењето на одредена група луѓе кои во моментот се славни поради тоа што ја реализирале таа моќ; ни донесува само потценување на нас и целото останато човештво. Не постои никаква поента во величење на „вистинските“ нешта бидејќи сите ние сме вистински, едиснтвено некој имал повеќе среќа од некој друг за да профитира од својата идеја. Постојат уште милион идеи за корисни иновации кои своето реализирање го чекаат со векови, а им е ускратено од оние кои се „премнгу големи за да паднат (too big to fail)“. Иронијата е што нашето потценување е виновно за нивната големина, сите ние сме виновни со самото тоа што им даваме премногу значење.

Но бидејќи светот почнува полека да го сфаќа сето ова, во иднина би требало да се зголеми бројот на креативните дела и идеи, а да се намали значењето на нивните создатели. Тоа е социјалната еволуција која според Фергусоновиот докуметнарец (поточно неговата четврта епизода) е производ на увидување на погрешноста на нашиот досегашен систем.

Уште еден интересен дел со проблемот за слободното копирање идеи заради нивна надградба е со креатив комонс копирајт лиценцата, која од луѓето е погрешно перцепирана поради самиот човечки нагон на агресивност кога ќе дознае дека неговата креација е копирана, додека пак ако тој копира туѓа креација, тогаш тоа му изгледа во ред. Проблемот е што нагонот на агресивност никогаш не престанува да се појавува ако некој ја копира нашата идеја, поради тоа што овој нагон е далеку поголем од човечкиот разум. Поради оваа појава ставовите за интелектуална сопственост се поделени. Ова е силно илустрирано во третиот дел од докуемнтарецот everything is a remix во делот со исечоци од изјави на Стив Џобс кога според него е во ред да ги користи туѓите идеи во изградба на првиот компјутер, но му создава агресија кога андроид софтверот е во добар дел препишан од принципот на IOS софтверот кој го користи ејпл за ајпад, ајфон и тн.

Патем, крејтив комонс лиценцата е наменета за докажување на делото дека е твое, а не за забранување да некој друг го копира истото ако сака да го догради или едитира. Но сепак се користи и за забрана, иако речиси нема никаков ефект денес, поради тоа што никој не ги цени едитираните нешта кои во најголем дел се базираат на оригиналот и имаат само профитабилна наменa, па поради тоа таквите појави речиси и ги нема, не е потребна забрана.

Во продолжение може да се видат сите четири делови од овој документарен краток серијал во кој подетално се разгледува идејата за интелектуална сопственост и до каде е таа потребна, а од каде претставува еволуциона кочница, апсурд и сосема бескорисна и непрактична појава.

Everything is a Remix Part 1 from Kirby Ferguson on Vimeo.


Everything is a Remix Part 2 from Kirby Ferguson on Vimeo.


Everything is a Remix Part 3 from Kirby Ferguson on Vimeo.


Everything is a Remix Part 4 from Kirby Ferguson on Vimeo.

Патем, и уште еден корисен документарен филм кој ги разгледува корпорациските манипулации со оправдување на некои копирања, а казнување на други. Филмот се вика „good copy, bad copy“:

Read More

Проблем на интернетот

Сите проблеми се решаваат, освен еден - проблемот кој е виновен за постоење на сите можни проблеми. Ланецот нели, може да се искине со сила, но сè додека постои можност повторно да се линкира, јасно е дека ланецот е неуништлив. Едно нешто што отсекогаш изгледало неуништливо е проблемот на интернетот, а денес се чини толку едноставен за уништување. 

Што е проблем на интернетот? Некои тоа го нарекуваат интернет пиратерија, други проблем со споделување, трети плагијат на идејата, четврти разно. Она што е битно да се напомене е дека постои проблем на интернетот кој ги засега сите што го користат. Зошто? Затоа што ако постои легално „крадење на идејата“, тогаш постои шанса и твојата да биде „украдена“. Наједноставниот начин на крадење идеја беше споделување линк кој ти го пратил некој друг. Тоа беше крадење на неговата идеја, неговиот труд за пронаоѓање и импресија од тој линк кој е всушност информација. Ова денес воопшто не се смета за крадење туку за споделување информации, но пред некоја година и те како се сметаше. Во тоа време беше во подем сајбер фраерлукот кој го полнеше своето его со туѓи објави на информации или креативни творења, на интернет; под свое име или ник. За среќа, денес како резултат на еволуција луѓето се свртеа на другата корисност од интернет споделување - за општа информираност и за заработка од тоа. Природно се изгради некоја компензација: ние ти даваме информација, ти ни ја билдаш посетеноста а тоа ни носи пари од закачените реклами.

Но проблемот со интернетот и понатаму не престанува да постои. Се појавува една нус појава или сајд ефект од онаа компензација при споделување информаци, а тоа е самата валидност на информацијата. Корисноста од бесплатноста на информацијата е дека истата може да стигне до повеќе луѓе, но сајд ефектот е дека додека се пренесува таа се изобличува. Во пракса добиваме ефект на глув телефон. Но нестабилноста на информациите всушност е многу мал проблем, бидејќи не можат да се изобличуваат до бескрај, оти постои сопка од реалноста која е всушност контра информација. на тој начин сегашноста го исправува својот точен и прецизен тек од нужното искривување при пренесување. Нешто слично како отпорното дејство на кабелот кој пренесува струја, па се ставаат засилувачи, односно негови неутрализатори. Но сепак проблемот на интернетот ни од далеку не е решен.

Уште еден сајд ефект (според нашето општество) што се јавува од споделувањето, се нарекува обезвреднување. А тоа е голем проблем, бидејќи нашиот општествен систем е базиран на вреднување на нештата според тоа колку чинат т.е. според воведување на нивна цена. Со тој принцип со векови на обичниот човек му се наметнувал вкусот, па денес кога добива лесно достапни филмови, книги, музика, тој не знае да го цени сето тоа, му изгледа сеедно. Тој проблем се јавува поради неговата навика да ги вреднува нештата според нивната цена, а не според вистинската вредност. Всушност „вистинската“ вредност секој ја разбира поинаку, бидејќи сите сме индивидуалци, освен оние кои нештата ги вреднуваат според цената оти тие имаат ист вкус: колку е поголема цената - толку е повреден производот (било да е книга, филм, песна или икс subject). 

Оваа појава може лесно да се елаборира:  во нашето општество авторитетите се поделени по хиерархија. Станува збор за поимот авторитетност толкуван според англиското зборно или говорно подрачје бидејќи е различно со нашето, кај нас авторитетноста повеќе се толкува како обична ценетост меѓу луѓето, ценетост во вид на неизвалкана чест што е нели вообичаено кај источните народи. Тоа полека се менува и се прилагодуваме на авторитетноста според моќ.  Ваквите авторитети се поделени во хиерархија и меѓу нив постојат и такви чија функција е да го наметнат општиот вкус на луѓето, на пример, за литература, тоа се вирвните критичари, со дипломи од најценети или најавторитетните универзитети; за наука тоа се научници кои се школувани исто во најавторитетните универзитети. Оттука е јасно дека сè што знаеме и сè што сакаме, е вградено во нас преку општественото структуирање кое создава авторитети кои треба да ги следиме. Значи прашањето дали сакаме цензуриран интернет според ACTA договорот или сакаме слобода каква што инетрнетот ја има во моментов, впрочем е еднакво со прашањето дали сакаме полека да се задржиме на оваа манипулативно демократско уредување на општествениот систем или да еволуираме во анархистично уредување во кое вредноста на нештата ќе се вреднува според личен вкус, а не наметнат од куп истомисленици кои претставуваат моќ или авторитет над другите.

Заклучокот е дека овој сајд ефект со обезвреднување на фиктивните нешта како уметноста во сите нејзини правци; информациите и сето она што може да се дигитализира; е всушност позитивна појава односно појава на еволуција или трансформација од едно во друго општествено уредување: од таквото својствено вреднување на нештата и својствено дефинирање на поимот вредност; може да постепено да пропадне досегашното уредување еволуирајќи во некој нов вид со анархистички примеси т.е. без лидери. Оти постоечката вредност се базира на цената, па ако ја исклучиме цената, сакале или нејќеле ние по автоматизам за некое време ќе почнеме да ги вреднуваме нештата според наша индивидуална перцепција и нема да постојат лидери. Патем тука станува збор само за уметноста и информацијата, бидејќи сега за сега само тие две нешта можат да се дигитализираат, додека храната и предметите сè уште ќе имаат цена и ќе вредат според таа цена. Па којзнае, можеби некогаш ќе се измисли начин и за нејзино дигитализирање и реплицирање во релна форма како што веќе постои таква идеа која Трекерите ја нарекуваа репликатор. Иако репликаторот за предмети веќе постои, но за храната тоа сè уште не е можно.

Од друга страна ништо не е така едноставно како теоријата. Ваквото еволуирање на системот секако е подложно на жртви, оти индивидуалноста е страшна работа, таму можеш да се изгубиш, но можеш и да се пронајдеш. Доаѓање до решението на проблемот на интернетот е како минување низ навидум непроодни патишта за да се дојде до асфалтираниот, преку кој ќе се стигне до морето во кое секој ќе плива во посакуваната насока.

Read More

Среќност

“Being happy doesn't mean that everything is perfect.
It means that you've decided to look beyond the imperfections.”

.

Во основата на човечките чувства постои дно врз кое се изградени скоро сите наши емоции, сите наши желби и сите наши надежи, а тоа дно е само едно навидум обично чувство, но во суштина многу повеќе од тоа. Тоа нешто го нарекуваме среќа, а всушност е дното во кое сите паѓаме своеволно само поради задоволството од нашата насмеаност додека паѓаме.
.

Среќата како поим се имплицира во општеството дури во раните педесети, неговата популаризација донесува огромна бенефиција за одредена група манипулатори (владата во соработка со психолози), но вистнското светло среќата го доживеа во доцните осумдесети и оттогаш нејзината популарност не престанува да расте, од единствена причина што од тој процес сите имаат бенефит. Ова тврдење е длабоко разработено во два документарни филмови кои се дел од серијата документарци наречена : The century of the self, поточно во првите две епизоди, поставени подолу за директно гледање.*

Што е всушност среќа? Во последните 18 дена, колку што траеше анкетата која ја поставив на мојот официјален блог, на која гласале 60 луѓе; се запознав со огромен број филосовски и психолошки есеи и документарци на тема „Среќа“, во обид да истражам една комплексна мистерија од различни мислења на истата тема. Според македонската википедија среќа е чувство кое сите го имаме во себе, но ете не сме сите среќни токму поради фактот што во некои моменти некои од нас не се свесни дека се среќни т.е. дека секогаш го имаат тоа чувство во себе. Оваа дефиниција всушност алудира на тоа дека сите можеме да бидеме среќни, оти среќата е вградено чувство во луѓето со самото нивно раѓање. Така што ако на една анкета одговориме дека сме среќни, воопшто нема да погрешиме, оти ние сме родени да бидеме среќни, можеби не во одреден момент, но во некој друг момент – да! Но проблемот се појавува кога истото ова образложение може да биде оправдување и ако сите на анкетата гласаме дека сме несреќни. Значи несреќни сме поради тоа што не сме свесни дека во тој момент го имаме тоа чувство „Среќа“ вродено во нас и можеме да го разбудиме ако сакаме т.е. ако се освестиме дека можеме. Од друга страна проблемов со нејпрецизно дефинирање на среќата впрочем воопшто не е проблем ако кон истиот погледнеме во моментот кога сме најсреќни или најдепресивни, што значи дека прецизноста се остварува само во емотивна состојба односно само кога еднката припаѓа на една или на друга страна, додека ако е неутрална никогаш нема најде точност, прецизност, вистина, калаузот и сите слични поими кои луѓето ги употребуват за да опишат сигурност во нешто.

Англиската википедија има широко неутрално гледиште собирајќи куп други гледишта кои се создавани на истата тема, научното гледиште е дека среќата е така наречен Fuzzy concept што значи дека може да значи различни нешта на разлиќни луѓе односно концепт кој му е дозволено да биде различно толкуван од различни индивидуи. Но еден американски психолог Мартин Селигман, мисли поинаку:

Martin Seligman asserts that happiness is not just external, momentary pleasures. Flow (engagement) and general life satisfaction are parts of happiness too, for example.

Мартин вели дека среќноста е генерална состојба на еден живот, а не само моментално задоволување или моменти на задоволство. Оттука е лесно да се воочи разликата помеѓу поимите среќност и среќа, среќата би било едно чувство, една моментална состојба, додека среќноста ќе означува генерално сумирање на среќите и несреќите во еден живот, вклучувајќи ги сите негови падови и искачувања на емотивен план, кој секако зависи и од економскиот, а и од неколку други. Не случајно насловот на анкетата гласеше: „Дали се сметате за среќни?“, одговорот е секако подложен на основа од добро филосовско и психолошко размислување. Но повеќето од одговорите беа позитивни, што насочува кон една тероија спомната како блиц појава на почетокот на овој есеј. Всушност глобализацијата на среќата е почната со заговор, односно со манипулација на едно цело општество од страна на американската влада дури уште во раните педесети години. Виновникот е внукот на Фројд – Едвард Берне.

Многумина денес велат дека Америка ја измисли среќата и, тоа е сосема точно, но почетокот на нејзино градење и гаење лежи во психолошката манипулација на Берне со американскиот народ. Тој како советник во американската влада предложил теорија за создавање перфектна демократски систем наречен: „Демократија на желби“. За таа цел било потребно да се анкетираат сите граќани на Америка со прашања поврзани со нивните желби, таа анекта била всушност психолошка манипулација која преку психолошка сеанса нарекувајќи ја анкета, американската влада ќе дознае што точно треба да направи за да ги задоволи желбите на своите граќани, но и да оствари огромен бенефит од тоа. Бенефитот лежи во самата манипулација – на народот се наметнуваат желби кои се лесно исполниви и шупливи во суштина, а народот за возврат ќе ги плати желбите нудејќи го својот труд на пазарот. Со тоа се раѓа еден брак меѓу демократијата и капитализмот, а е врвот на оваа манипулација која освен што постои и денес, таа и постојано расте. Историјата на создавањето на среќата документирана од страна на BBC во серијата документарци наречена The century of the self; е токму клучната разврска на мистеријата зошто постои разлика помеѓу среќа и среќност односно зошто е повеќе популарна таа моментална среќа од онаа сигурно и цврсто постоење на доготрајна среќна состојба; или во поедноставни рамки - го обајснува почетокот на надвладување на квантитеот врз квалитетот на нештата.
.

Денес и после цел еден век после овој заговор, луѓето одпаѓаат кон него со заслепувачка брзина како никогаш до сега. Македонската влада денес исто така мудро ја користи истата оваа каласична манипулација искористувајќи го успехот на неколку кошаркари и ракоментари. Владата од искуство сознала дека македонскиот народ најмногу се радува кога го шири својот национализам и кога победува во некој спорт против други националности и држави; па веданш побрза да ја популаризира и зголеми таа појава преку границите на доволна популарност, со цел да ја задоволи оваа македонска желба и потреба, а со тоа Македонците денес ќе се сметаат за среќна нација. Проблемот е во шупливоста т.е. краткорочноста на таа среќа. Но Едвард Берне, главниот визионер и изумител на оваа манипулација (да биде побитен квантитетот наспроти квалитет); ја сокрил нус појавата, т.е. сајд ефектот на оваа појава врз граѓаните, токму затоа што од истата може да се добие дополнителен бенефит за државата. Сајд ефектот на ова „површно“ сфаќање на среќата е здобивање со депресија, бесмисленост на животот и безмонитивираост во животот. За среќа оваа состојба се лекува токму со истата манипулација која е иницијаторот на нејзино појавување – со здобивање на среќно чувство без истото да биде заработено, значи со зграпчување на чиста дестилирана среќа. За таа цел се употребуваат антидепресиви, екстази и марихуана. Оттука се појавува и навиката на заборавање на проблемите наспроти нивното разрешавање, со образложение дека it takes all the fun away, односно не е забавно, а животот треба да биде забавен и среќен со моментална среќа, непозато чувство на среќност, наметнато од некој трет елемент.
.

Сакале или нејќеле, среќата денес претставува дно во кое паѓаме насмеани. Сакале или нејќеле, среќата е основа на сите наши чувства, па со тоа нејзиното манипулирање е манипулирање на сите наши чувства. Сакале или нејќеле, среќата е само едно наше чувство за чије постоење одлучуваме само во моментот кога сме свесни за нејзиното постоење односно нејзината појава. Со свесноста за нејзината појава и историјата на нејзиното појавување и користење низ вековите, ние можеме јасно да одлучиме кога, како и на кој начин ќе ја чувствуваме среќата.
.

____________________________________________________

*двете епизоди од документарецот The century of the self:

Прва епизода:

Втора епизода:

Read More

STAR TREK фанатизам (Trekkies documentary)

.

"I'm sorry, Commander,
but I've learned we can't afford to die here, not even once"

-- Dr. Bashir (Battlelines - епизода од Star Trek: Deep Space Ninе)

Поради огромната феноменалност на Стар Трек сериите која досега не е забележан кај никоја серија иако имаме на ум дека постојат исто доста познати серии како Стар Ворс и уште некои, сепак фанатизмот што е креиран од Стар Трек е преголем за да се спореди со било што излезено од филмската индустрија. Веќе знаеме дека Стар Трекот во оригинална смисла на зборот создаде не еден туку голем број на нови светови па дури и нови јазици (како клингонскиот), но ако го погледнете документарецот Трекис ќе се изненадите колку е всушност огромен светот на Стар Трек фановите, впрочем е неспоредлив со никоја друга група фанови! Документарецот е во режија на Роџер Нигард (Roger Nygard) во 1997, и раскажува за Стар Трек конвенциите и разговор со фановите. Denise Crosby е водителката која ги интервјуира фановите и Стар Трек глумците, она што таа ќе го колектира, забележи и обработи во филмот околу стар трек фанатизмот е зачудувачки импресивно.

Филмов е посветен на DeForest Kelley кој беше во улога на доктор во оригиналната Стар Трек серија во шеесетите и кој е починат во јуни ‘99-та година. Kelley во документарецот ќе сподели неколку негови искуства од конвенциите, тој се сеќава на првата конвенција во ‘72 –рата година кога фановите се договориле да соберат пари да платат доста скап хотел и да ги викнат глумците за да споделат импресии и искуства околу феноменот Стар Трек. На тој настан се собрале близу 400 луѓе кои буквално го блокирале хотелот и лифтовите, тоа било навистина огромен фанатизам кој ги импресионирал дури и глумците, тие велат се чуствувале како Бителси. Kelley раскажува и дека добил Џоинт во кутивче пратено по пошта од девојка која му била голем фан, таа и му пишала дека тој навистна многу пати ја запалил (еротично), па џоинтот му го праќа како благдарност за тоа.

Има една интересно бизарна случка кога на една конвенција после настапот на Кју глумецот, бидејќи тогаш бил доста болен, водата од чашата од која пиел веднаш ја купил некој фан за 60 долари и ја испил. Рекол: „ I got the Q virus!“ .

Бранон Брага (Brannon Braga), копродуцентот на Стар Трек сериите Војаџер, Дип Спејс и Ентерпрајз раскажува за еден фан кој на адресата на Стар Трек праќал писма, разгледници и пакети со списанија и приказни околу него и тоа секој ден цели 10 години! Еден доктор, исто така фан, од својот фанатизам својата болница ја направил во вистинска стар трек вселенска станица, медицинските сестри што работат таму, имаат специјална Стар Трек униформа од кои една не ја сакала униформата и плачела со недели околу тоа, но тој ѝ рекол дека мора или нема да работи тука, па на крај прифатила!

Една интересна приказна раскажува и James Doohan (починат во 2005-та) во стар трекот познат како Скоти кој во оригиналната серија од шеесетите беше во улога на инженер кој се грижи за техничкиот дел на бродот. Имено, добил писмо од некоја разочарана девојка која рекла дека сака да се самоубие и дека тој ѝ единственото нешто што го сакала во животот. Тој веднаш ѝ одговорил и рекол дека сака да ја запознае на конвенција за две недели. Се запознале и зборувале околу тоа, така на секои две недели во секоја стар трек конвенција по светот тие двајца се среќавале и тој ѝ зборувал позитивни нешта за животот, така после 2-3 години, таа одеднаш на снемало и после 8 години му пишала писмо дека му е премногу благодарна бидејќи токму на овој ден таа дипломирала електронска инженерија. Тој вели дека секогаш кога раскажува за ова, му насолзуваат очите и мисли дека тоа е најдоброто нешто што го направил во животот.

You have to be smart to connect science with the imagination!

Со овие зборови капентанот на Војаџер - Џенвејн, ја опишува научната фантастика како жанр. Таа е прв капетан од женскиот пол и секогаш е полна со вистински авторитет. Со улогата во филмот создава слика на еднаквост меѓу мажите и жените. Раскажува дека често била поканувана од фановите да ги омажува/оженува на свадбена церемонија..

Стар Трек креацијата е веќе половина век традиција на фановите, не знам колку точно конвенции се одржани, но имајќи во предвод дека на секои две недели по светот се одржува по една, тогаш бројот е огромен. Таму фановите се дружат меѓу себе и со глумците разменувајќи искуства од случки околу тоа. Стар Трек во овие педесет години од своето постоење, беше потик и охрабруваше многу фанови да почнат кариера во НАСА или да ја засакаат вселената на посебен начин, како и да научат многу нешта околу неа. Стар Трекот е дефинитивно најневеројатно нешто воопшто излезено од филмската индустрија.

.

== Трекис 2 ==

.

Во 2003 –та се лансира документарецот Трекис 2, каде за разлика од првиот кој беше само за Америка, овде е опфатен целиот свет, фанови и нивниот начин на живот во повеќе европски земји, Австралија и Јужна Америка. Овде се појавуваат и Стар Трек бендови каде песните им се инспирирани од сериите. Нема некои посебно импресионирачки приказни во Трекис 2, можеби луѓето во дваесет и првиов век се помалку креативни во фанатизмот.. Се спомнува и дека Џин Роденбери за времето кое го потрошил креирајќи стар трек, можел да создаде вистински транспортер на молекули, иако постои и сега, но на многу мала маса. Транспортерот, мобилните телефони, бук ридерите и уште многу форми на технологија, воопшто не постоеле пред да бидат популарни Стар Трек сериите. Идеите за денешнава технологија во најголем дел се земени од таму.

Вториот документарец се базира главно на тематиката дали фанатизмот се пречекорува, дали е тоа веќе ненормално и им штети во нормалниот живот на фановите, дали тие всушност имаат нормален живот или персоналитетот им е изгубен во самиот фанатизам. На тоа има повеќе одговори кои се различни меѓу себе. Можеби тоа зависи од индивидуалноста, можеби навистина е лошо да се изгубиш во фанатизмот трошејќи огромно време само за да уредиш куќа во стил на стар трек брод, или да свириш во стар трек бенд, да колектираш прескапи колекции од Стар Трек предмети.. Но од друга страна има случаи каде фанатизмот многу им помогнал во градењето на животот, некои интервјуирани фанови во предходниот документарец од ‘97 –ма, сега станале графички дизајнери во НАСА, и многу други примери на луѓе кои ја засакале астрономијата благодарение на Стар Трек.

Мислам дека уметност во животот, е да знаеш да се излажеш себе си за големината на нештата! Колку повеќе уживаш правејќи го тоа, толку подобро за тебе бидејќи тоа се едначи со импресија. Животот ти е исполнет, знаеш зошто живееш!

Live long and prosper \\//

__________________________________________

Rod Stewart - Faith Of The Heart >

Read More